Steun voor historische informatiezuil

​

In 1122, dit jaar 900 jaar geleden, werd de Rijn bij Wijk bij Duurstede afgedamd. Dit historische moment is de ‘geboorteakte’ van ons mooie Weteringgebied en heeft tot op de dag van vandaag enorme impact gehad op het gebied van onze Wetering tot aan Amsterdam. Stichting Behoud het Weteringgebied steunt het initiatief van de Historische Kring Tussen Rijn en Lek voor een kunstzinnige informatiezuil  

​

Door de afdamming in de Rijn in 1122 kon een groot deel van het Rijnwater via de Lek worden afgevoerd. Al naar gelang behoefte of noodzaak kon het water met een ‘kraan’ in de dijk verdeeld worden via de afgedamde Rijn (nu de Kromme Rijn). Hier ligt de basis voor de landgoederen en landerijen in ons huidige copen- en coulisselandschap. Deze waterregulering maakte immers grootscheepse ontginning mogelijk in het achterland, het Langbroekerweteringgebied.

​

Verloren erfgoed: de Duikersluis in de afdamming van 1122 


Een andere belangrijke gebeurtenis is de aanleg van een duikersluis bij Wijk bij Duurstede rond 1465/1478. Deze belangrijke ‘kraan’ leidde Rijnwater naar de grachten van Wijk bij Duurstede, de Kromme Rijnstreek en ver daar buiten. De sluis markeerde de overgang van Rijn naar Lek.

​

Hoe belangrijk deze duikersluis was, blijkt wel uit de eeuwenlange twist over het eigendom, de sleutels en het beheer ervan. De Staten van Utrecht, het Hoogheemraadschap Lekdijk Bovendams, het stadsbestuur, de schout en de burgemeester van Wijk bij Duurstede, het Rijk en zelfs even de Fransen hadden er om de paar jaar een conflict over. Niet zo gek: wie de sleutel had, was de baas over het water. Helaas is bij een dijkverbetering in 1988 de duikersluis afgesloten en dichtgestort met beton.

​

Belang afdamming vandaag


Ook vandaag is de historische afdamming nog belangrijk en impactvol. Het Rijnwater stroomt immers naar Midden- en West-Nederland en de Lekdijk beschermt een groot deel van de Randstad tot aan Amsterdam tegen overstroming. Om de Lekdijk in de toekomst sterk en veilig genoeg te houden, wordt deze momenteel over een lengte van 55 km tussen Amerongen en Schoonhoven versterkt. Meer over dit ‘project Sterke Lekdijk’ leest u hier.

​

Initiatief informatiezuil voor historische markering


De afdamming is een historisch waterstaatkundig belangrijke gebeurtenis en de duikersluis is een belangrijk waterloopkundig object geweest in de waterbeheersing van Midden- en West-Nederland. Dit jaar is de herdenking van het 900-jarig bestaan van de afdamming. Een mooi en logisch moment om deze historische en toeristisch belangrijke plek te markeren voor inwoners en toeristen van gemeente Wijk Bij Duurstede, het Weteringgebied en Nederland.

​

De Historische Kring Tussen Rijn en Lek en Stichting Wijkse Stadshaven zijn daarom gezamenlijk het initiatief gestart voor een kunstzinnige, weer en wind bestendige informatiezuil van Cortenstaal op de dijk. De zuil wordt een herinnering aan het peilhuisje dat ooit op de Duikersluis stond en symboliseert de eeuwigdurende strijd om het water, de zeggenschap over de sluis en de inspanning om schoon drinkwater te maken. De zuil moet ca. 1,80 x 45 meter worden en krijgt een drinkwaterkraan om bidons te vullen. En natuurlijk staat er informatie op over de afdamming in 1122, de Duikersluis voor waterbeheersing van het achterland en over de naamsverandering van de Nederrijn in Lek. 

​

​

​

​

​

​

 

​

 

 

 

 

 

 

 

                         

                         Abstractie van het vroegere peilhuisje en afsluiter van de Duikersluis in het midden van de dam uit 1122

 

De stichting steunt, u ook?


Gezien het ongekende historisch belang voor het Weteringgebied steunen wij dit initiatief als stichting. Ook vragen we graag uw aandacht voor dit initiatief. Naast het voorstel voor de zuil werkt de Historische Kring met een aantal partners aan een dossier over dit onderwerp: een speciale uitgave van het Tijdschrift Het Kromme Rijngebied en een boek. De Historische Kring ontvangt graag uw steun (hoe breder gedragen, hoe beter), materiaal (foto’s, tekeningen etc.) en staat open voor andere ideeën en voorstellen, bijvoorbeeld in het Langbroekerweteringgebied. 

Meer informatie, contact en steunen? 
Frits van der Leije, vicevoorzitter Historische Kring Tussen Rijn en Lek, en Adriaan van Aelst van Stichting Wijkse Stadshaven, bereikt u via info@tussenrijnenlek.nl en www.tussenrijnenlek.nl

 

Meer informatie leest u op de website van de Historische Kring Tussen Rijn en Lek